زنان ورزشکار بیشتر در معرض آسیب زانو قراردارند

 زنان ورزشکار چهار تا شش برابر بیشتر از مردان ورزشکار در معرض آسیب زانو قراردارند 

شیوع آسیب دیدگی یا پارگی غیر برخوردی رباط صلیبی قدامی (ACL ) در زنان سه تا 10 برابر مردان که در 80 درصد موارد نیز بدون هیچ برخوردی رخ می دهد.

فرود آمدن پس از پرش ،کاهش سرعت دویدن، تغییر مسیر دویدن و تغییر جهت با محور قرار دادن یک پا را از مهم ترین عوامل پر ریسک بروز این عارضه است . 

 آسیب دیدگی ACL به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم می شوند.

هماهنگی در قدرت عضلانی و تعادل - کنترل عصبی عضلانی - حرکت بدن - تناسب کفش با زمین- درجه مهارت- شرایط آب و هوایی- انگیزه را از جمله عوامل بیرونی آسیب دیدگی غیر برخوردی رباط صلیبی قدامی در زنان است . 

 همچنین راستای اندام، شلی مفصلی ، عرض حفره بین کندیلی ران ، سایز لیگامان، شیب درشت نی به عقب و برخی هورمونها را نیز از عوامل درونی این عارضه است.

عضله چهارسر زنان، در هنگام کاهش سرعت دویدن، با قدرت بیشتری نسبت به عضله هامسترینگ عمل می کند و این امر باعث جابجایی استخوان درشت نی به سمت جلو می شود که در بروز این آسیب دیدگی موثر است .

 تمایل زنان در فرود آمدن با زانوی صاف، بیش از مردان  از دیگر دلایل افزایش آسیب رباط صلیبی در بین زنان است.

 افزایش ضریب اصطکاک بین کفش و سطح زمین، ریسک آسیب دیدگی ACL را افزایش می دهد. هرچه تعداد میخهای کف کفشهای فوتبال بیشتر باشد، مقاومت چرخشی بین کفش و زمین چمن بیشتر شده و ریسک آسیب دیدگی ACL را نیز افزایش می دهد.   

 زنان هندبالیستی که برروی سطوح مصنوعی رقابت می کنند، بدلیل افزایش مقاومت چرخشی بین کفش و سطح زمین در مقایسه با آنها که روی سطوح چوبی (پارکت) رقابت می کنند، بیشتر در معرض آسیب دیدگی ACL قرار دارند و این درحالی است که این قانون در مورد مردان صدق نمی کند.

 فرود آمدن و دویدن بر روی سطح ناهموار، از هر جنسی (چمن یا سطوح مصنوعی) شانس آسیب دیدگی ACL را افزایش می دهد.

 شرایط آب و هوایی بر اصطکاک بین کفش و زمین اثر می گذارد، آسیب دیدگی غیربرخوردی ACL در باران کم و هوای مرطوب، بیشتر است. هرچند که دیده شده هوای سرد به تنهایی عامل افزایش ریسک آسیب دیدگی نیست و شیوع پارگی ACL در ماههای سرد سال در زمبن های چمن، کمتر از ماههای گرم سال است.

 برای پیشگیری از این آسیب دیدگی  قدرت عضله همسترینگ باید به میزان 80 تا 100 درصد عضله چهار سر افزایش یابد و در تمرینات مقاومتی عضله همسترینگ، حتما تمرینات برونگرا و کنترلی گنجانده شود.

باید به زنان ورزشکار آموخته شود که در زمان تغییر مسیر حرکت یا فرود آمدن پس از پرش، با ران و زانوهای خمیده بر روی سینه پا فرود بیایند، سپس وزن خود را به کف و پاشنه پا منتقل کنند.

توصیه می شود تا زنان ورزشکار در هنگام کاهش سرعت و توقف بعد از دویدن، با زانوی خمیده و در چند قدم توقف داشته باشند و یکباره با زانوی صاف نایستند. همچنین در زمانی که قصد تغییر مسیر دارند، اینکار را با طی کردن یک مسیر دایره ای با زانوهای کمی خمیده انجام دهند و از تغییر مسیر یکباره و درجا اجتناب کنند.

ورزشکاران از انحراف به داخل و ضربدری شدن زانوها در زمان فرود و یا چمباتمه زدن اجتناب کنند که تقویت عضله سرینی میانی و سایر عضلات دورکننده ران در این امر بسیار موثر است.  

از آنجاکه ضعف و عدم فعالیت به موقع عضلات ثباتی تنه، می تواند در ثبات لگن و جلوگیری از انحراف آن در زمان فرود موثر باشد، تقویت عضلات ریز ثباتی ستون فقرات و لگن ( عضلات core) باید در برنامه ورزشی زنان ورزشکار گنجانده شود.

باید تناسب زمین و کفش رعایت شود و به بازی در زمین چمن طبیعی و پارکت در برابر سطوح مصنوعی ترجبح داده شود.